Baanbrekend onderzoek op het gebied van Brain-Spine Interface Technology zorgde deze week voor een wereldprimeur: Gert-Jan Oskam (40 jaar) is als dwarslaesie-patiënt in staat om zijn benen aan te sturen vanuit zijn hersenen. Dat gebeurt met behulp van implantaten op zijn hersenen en in zijn ruggenmerg.
De innovatieve technologie werd ontwikkeld door de gerenommeerde Zwitserse neurowetenschapper professor Grégoire Courtine in samenwerking met medisch technologiebedrijf ONWARD. De dwarslaesie-afdeling van de Sint Maartenskliniek droeg na het behandeltraject bij aan het onderzoek en monitorde het gebruik van de implantaten.
Opnieuw leren lopen dankzij technologie
Gert-Jan Oskam kreeg in 2011 een dwarslaesie. Ondanks zijn motivatie en het trouw volgen van zijn therapie was er een grens in wat hij kon bereiken. “Ik had het gevoel dat er meer mogelijk moest zijn”, vertelt Oskam. Tijdens zijn revalidatietraject bij de Sint Maartenskliniek kreeg Oskam in 2016 eerder de mogelijkheid om deel te nemen aan het succesvolle STIMO-onderzoek, waarbij professor Courtine erin slaagde om met een implantaat (sonde) in het ruggenmerg de gedeeltelijk verlamde benen aan te sturen via zenuwprikkels. Hierdoor was Oskam in staat om weer te lopen met behulp van elleboogkrukken. Oskam zei deze week tegen de NOS dat hij daarbij nog wel tegen wat problemen aanliep. “Ik moest dan het ritme van de stimulator volgen. Dat leidde tot stress, want als ik een stap miste moest ik weer wachten.”
Stap dichterbij natuurlijke aansturing
Vorig jaar kreeg Oskam de mogelijkheid om deel te nemen aan het vervolgonderzoek, dat met behulp van Brain-Spine Interface Technology een stap verder ging door het plaatsen van implantaten op de hersenen. De twee implantaten op de hersenen registreren als Oskam wil gaan lopen. Vervolgens gaat het signaal via een computer naar het implantaat in zijn ruggenmerg, die zijn beenspieren activeert. Hierdoor komt het lopen een stap dichterbij natuurlijke aansturing. Het is de eerste keer dat deze gecombineerde technologie op een mens werd toegepast. “Gert-Jan is nu de enige persoon ter wereld met een volledig geïmplanteerd systeem met digitale connectie”, legt zijn revalidatiearts Ilse van Nes, van de Sint Maartenskliniek in Nijmegen, uit: “Twee dagen na de operatie voelde hij dat hij contact kreeg met zijn benen. Na een paar sessies hadden we al een werkend systeem. Dat hadden we echt niet verwacht.”
Revalidatie
De Sint Maartenskliniek hielp Oskam verder met zijn revalidatie nadat het behandeltraject in Zwitserland was afgerond. Ook monitorden zij daarbij actief de bruikbaarheid van het systeem in de thuissituatie. Oskam is tevreden met de resultaten. “Het systeem biedt veel mogelijkheden en helpt me om zelfstandiger te kunnen lopen.” Van Nes: “Dit is een belangrijke eerste stap in toepassing van deze technologie in patiëntenzorg.” De Sint Maartenskliniek is trots op Oskam’s prestaties en dankbaar dat ze hebben kunnen bijdragen aan het onderzoek van professor Grégoire Courtine en ONWARD. “Het zal helaas nog even duren voordat deze technologie echt breed toegepast kan worden,” zegt Van Nes. “Wel ben ik heel hoopvol dat deze technologie in de toekomst voor een bredere patiëntengroep kan worden toegepast.”
Publicatie in Nature over dit onderzoek
Bron: St Maartenskliniek / NOS / FMT
