De Gezondheidsraad verwacht dat de borstkankerscreening in Nederland binnen enkele jaren aanzienlijk verbeterd kan worden door de inzet van artificiële intelligentie (AI), risicostratificatie en nieuwe beeldvormende technieken.
Vrouwen tussen de 50 en 75 jaar worden elke twee à drie jaar uitgenodigd om deel te nemen aan borstkankerscreening, die bestaat uit het maken van röntgenfoto’s van de borsten (mammografie). Op verzoek van de staatssecretaris van VWS heeft de Gezondheidsraad beoordeeld of het bevolkingsonderzoek binnen de huidige screeningscapaciteit verder kan worden verbeterd.
Vroege opsporing
De raad concludeert dat het bevolkingsonderzoek zijn doel bereikt: het voorkomt veel sterfgevallen aan borstkanker en spoort tumoren vaak in een vroeg stadium op, waardoor behandeling mogelijk is. Op dit moment ziet de raad geen mogelijkheden om het bevolkingsonderzoek te verbeteren. Het aanpassen van de leef tijdsgrenzen van de doelgroep, bijvoorbeeld naar 45 jaar, zou met de beschikbare screeningscapaciteit geen betere uitkomst opleveren.
Nieuwe technieken
De raad verwacht dat het bevolkingsonderzoek binnen enkele jaren ingrijpend kan worden herzien door nieuwe ontwikkelingen. De nieuwe beeldvormende techniek tomosynthese, waarbij driedimensionale foto’s van de borst worden gemaakt, kan in de toekomst mammografie wellicht vervangen. Door risicostratificatie kunnen vrouwen met een laag risico op borstkanker minder vaak worden gescreend en vrouwen met een hoog risico juist vaker. Ook AI biedt veel mogelijkheden: het maakt risicostratificatie mogelijk, kan ingezet worden om de beoordeling van mammografiebeelden te verbeteren en kan de werkdruk voor radiologen verlagen. Omdat de ontwikkelingen op het gebied van AI snel gaan is het volgens de raad van belang om nu alvast voorbereidingen te treffen voor de implementatie hiervan.
Pijnlijk
Een deel van de vrouwen ervaart het bevolkingsonderzoek als pijnlijk. De raad heeft verschillende alternatieve screeningsmethoden beoordeeld, maar concludeert dat mammografie vooralsnog de meest effectieve methode is. Uit onderzoek blijkt dat alternatieve methoden borstkanker minder goed opsporen terwijl ze nauwelijks als minder pijnlijk worden ervaren.
Bron: Gezondheidsraad / FMT
, risicostratificatie en nieuwe beeldvormende technieken.){kind=link}