De verkeerde-beddenproblematiek in ziekenhuizen blijft groeien. Dat meldt De Telegraaf, op basis van data die de krant heeft opgevraagd bij de Stichting Dutch Hospital Data. Nu al komen ziekenhuizen soms in de problemen met de reguliere zorgverlening doordat hun bedden worden bezet door patiënten die wachten op zorg op een andere locatie.
Verkeerde-beddagen zijn ligdagen van patiënten die eigenlijk ontslagen moeten worden uit het ziekenhuis, maar voor wie geen zorg beschikbaar is op de bestemde locatie. Dat kan gaan om thuiszorg in de thuissituatie, maar vaak betreft het wachten op een plaats in een revalidatiecentrum of verpleeghuis. In de meeste gevallen ging het om kwetsbare ouderen die niet terug naar huis konden. In 2021 ging het nog om ruim 200.000 ligdagen in totaal; in 2023 was dat aantal dagen gestegen naar bijna 274.000. Die situatie kent alleen maar verliezers: de patiënt krijgt niet de zorg die hij of zij nodig heeft, de ziekenhuizen zijn overbelast met zorg voor patiënten die niet bij hen horen te verblijven en de zorgkosten lopen uit de hand, want nergens is een ligdag zo duur als in een ziekenhuis.
Oorzaken
De capaciteit van met name de ouderenzorg schiet tekort om patiënten tijdig op te vangen. Het gaat om zowel verpleeghuiszorg, revalidatiezorg als thuiszorg. De aanbieders daarvan hebben te maken met personeelstekorten; dat is een belangrijke oorzaak van het probleem. Maar in toenemende mate stokt de uitstroom van ziekenhuispatiënten ook doordat ouderenzorgorganisaties lang voor het verstrijken van een kalenderjaar aan hun omzetplafond zitten en opnamestops door (moeten) voeren.
Politiek aan zet
In het bewuste Telegraaf-artikel verwijzen zowel voorzitter Anneke Westerlaken van ActiZ als voorzitter Ad Melkert van de NVZ naar de politiek. Daar moet aan de knoppen gedraaid worden om de zorgcapaciteit in Nederland in redelijke mate de vraag te laten volgen. Het twee jaar oude Integraal Zorgakkoord (IZA) is gestoeld op het principe ‘De Juiste Zorg op de Juiste Plek’, maar door het ontbreken van de noodzakelijke voorwaarden is sindsdien de verkeerde-beddenproblematiek alleen maar verder uit de hand gelopen. “Als er niets verandert, leidt dit in de toekomst tot meer problemen in de ziekenhuizen”, zo laat Melkert de Telegraaf optekenen. Hij doelt op meer situaties waarin ziekenhuizen moeten overgaan tot het uitstellen van geplande operaties. Ook zou de beschikbaarheid van de acute zorg daardoor op termijn onder druk kunnen komen te staan.
Naast politieke oplossingen breekt Melkert een lans voor het verder optuigen van regionale meldpunten voor vrije plaatsen, zodat transferverpleegkundigen sneller kunnen schakelen bij hun zoektocht naar een adequate zorgvoorziening voor ziekenhuispatiënten.
