Voor gezondheidszorg-/woonzorgfuncties is het raadzaam een risicogerichte benadering op te stellen voor hulpverlening bij brand. De incidentbestrijding kan dan plaatsvinden op basis van een risicoclassificatie. Dat is de aanbeveling van het incidentonderzoek naar de brand in november 2022 zorglocatie Krönnenzommer van ouderenzorgorganisatie ZorgAccent in Hellendoorn.
Op 13 november 2022 ontstond brand op verpleegafdeling Schulenborgh van zorglocatie Krönnenzommer van ouderenzorgorganisatie ZorgAccent in Hellendoorn. De toedracht daarvan is bijzonder. Een cliënt heeft onbedoeld een aerosolgenerator geactiveerd, een watermist-tool die juist bedoeld is als brandblusser. De ontstane ‘rookwolk’ is aangezien voor brand, waarop bedrijfshulpverleners (bhv’ers) met vier aerosolgeneratoren een bluspoging deden op verschillende locaties in de gangen. Dat zorgde voor een enorme (aerosol)rookproductie en verspreiding binnen de afdeling. Eén ingezette generator kwam terecht nabij meubilair in een zogenaamde belevingsgang. De warmte die vrijkomt bij de activatie van de generator, ontstak een meubel. Hierdoor ontstond er brand in dit gangdeel.
Complicaties
Uiteindelijk is opgeschaald naar ‘zeer grote brand’ en GRIP 1. De hulpverlening had te maken met complicerende factoren. De omstandigheden waren onoverzichtelijk; er was sprake van meerdere vuurhaarden, grootschalige ontruiming, inzet van alternatieve blusmiddelen, een complex gebouw en grote mate van rookverspreiding. En natuurlijk was de hulpverlening uitdagend vanwege de kwetsbare en niet-zelfredzame bewoners.
Opgemerkt moet worden dat ZorgAccent zijn zaken prima op orde had: er is voldaan aan wet- en regelgeving en er is geïnvesteerd in bouwkundige en installatietechnische brandveiligheidsmaatregelen. Ook zijn er voldoende bedrijfshulpverleners opgeleid en die zijn vakbekwaam. Toch ontstaat er een brand met grote effecten.
Gelukkig vallen er geen fatale slachtoffers, maar de impact is groot. In totaal zijn 66 personen geëvacueerd en in veiligheid gebracht door personeel van ZorgAccent en door de brandweer. Er is flinke schade ontstaan aan het gebouw.
Standaardsituatie
De betrokkenheid van aerosolgeneratoren maakt dit incident bijzonder. Toch zijn de brand die het gevolg is en de uitdagingen voor de brandweer redelijk standaard voor zorginstellingen. Landelijke (incident)onderzoeksrapportages laten zien dat factoren die van invloed zijn geweest bij de brand in Krönnenzommer komen veelal overeen met die van andere branden in zorginstellingen. Het gaat hierbij om de variabelen rookverspreiding, kwetsbare en niet-zelfredzame personen en integrale brandveiligheid. Brandveiligheid moet integraal worden benaderd om de risico’s te beheersen en gaat om de samenhang tussen het gebouw, zijn voorzieningen, het gebruik, type mensen en interventie.
Aanbeveling
Het doel van ingestelde incidentonderzoek is om te leren van dit incident, zodat de brandweer, samen met betrokken partijen, brandveiligheid en brandweerzorg kunnen verbeteren bij vergelijkbare instellingen of doelgroepen. De onderzoekers doen de aanbeveling om voor gezondheidszorg-/woonzorgfuncties een risicogerichte benadering op te stellen, een risicoclassificatie te maken en op basis hiervan de incidentbestrijding af te stemmen en werkwijzen, procedures en vakbekwaamheid te organiseren voor incidentbestrijding in zorginstellingen.
> Het onderzoeksrapport is te downloaden op deze pagina