De arbeidsmarkt in de zorg bereikt code rood, stelt een nieuwe prognose van de arbeidsmarkt door FNV zorg en welzijn. In de modellen stijgt het tekort aan mensen in de sector van 60.000 in 2022 tot zo’n 170.000 personen in 2032. Vooral verpleging en verzorging, kinderopvang en thuiszorg zijn getroffen.
Het aantal vacatures per 100 werkzoekenden staat nu op 213. In de modellen loopt dat op tot maar liefst 581 in 2032.
IZA én productiestop
De regering heeft op twee manieren het verwachte personeelstekort berekend. Enerzijds op basis van het huidige beleid en anderzijds op basis van het nieuwe beleid dat zich moet gaan vertalen vanuit het IZA (Integraal Zorgakkoord) en de TAZ (Toekomstbestendige Arbeidsmarkt Zorg. De gnoemde tekorten zijn op basis van dat nieuwe beleid. Naast oplopende personeelstekorten krijgt de sector vanaf 2029 ook te maken met een productiestop. De zorg mag onder het nieuwe beleid van het kabinet niet verder worden uitgebreid. In de kabinetsplannen gaat het daarom over een verschuiving van verpleeghuis en ziekenhuis naar de thuissituatie.
Kantelpunt 2029
Volgens minister Helder dreigen er in de toekomst zoveel mensen nodig te zijn voor zorg en welzijn, dat er straks te weinig mensen beschikbaar zijn voor onderwijs, de bouw en energiesector. Het kabinet vindt daarom dat niet meer dan één op de zes werknemers in de zorg zou moeten werken. Dat kantelpunt wordt volgens de prognose in 2029 bereikt. “Dit laat zien dat het echt noodzakelijk is werk te maken van het afremmen van de arbeidsvraag in de zorg, door het in gang zetten van een transitie naar passende en arbeidsbesparende zorg en het vergroten van de arbeidscontracten binnen de zorg”, aldus de minister in haar Kamerbrief bij de prognose.
Verschuiven van het probleem
Elise Merlijn, bestuurder FNV Zorg & Welzijn: “We zien vooral dat het nieuwe beleid tot een verschuiving leidt. De tekorten in de zorg worden verschoven naar tekorten in de thuiszorg, in de huisartsenzorg en in de kinderopvang. Het zijn discutabele beleidskeuzes. Een degelijke eerstelijnszorg, waaronder thuiszorg en huisartsen zorg kunnen juist complexere zorgvraag voorkomen. Zo los je het probleem niet op, je verschuift en vergroot het juist.” De banen worden er niet aantrekkelijker van, aldus Merlijn: “De verhoudingen in- en uitstroom lopen al te veel uit de pas. En deze cijfers zijn desastreus, de sector wordt uitgehold en steeds minder aantrekkelijk om in te werken.”
Bron: FNV / Rijksoverheid