De Autoriteit Consument & Markt (ACM) adviseert het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) om leveranciers van zorg-ICT te verplichten hun digitale informatiesystemen op veilige wijze structureel open te stellen voor koppelingen met andere leveranciers en zorgaanbieders. Doel daarvan is om innovatie van zorg-ICT te stimuleren, zodat zorgverleners en patiënten profiteren van lagere administratieve lasten en kwalitatief betere zorg.
DE Autoriteit Consument en markt (ACM) constateert dat veel ICT-markten in de zorg niet goed werken, omdat ICT-systemen gesloten zijn. Dit bemoeilijkt de ontwikkeling van nieuwe ICT-diensten van andere leveranciers. Omdat de ACM zelf onvoldoende instrumenten heeft om dit structureel af te dwingen, zou het ministerie van VWS dat moeten doen, zo stelt de toezichthouder. De overheid zou leveranciers van ziekenhuisinformatiesystemen (ZIS’sen) door wetgeving moeten verplichten hun systemen veilig en standaard open te stellen voor koppelingen met andere leveranciers en zorgaanbieders.
Innovatie stokt
De ACM ziet in haar toezichtspraktijk dat ICT-markten in de zorgsector niet goed werken. Veel digitale informatiesystemen zijn nu gesloten informatiesystemen. Dat betekent dat andere leveranciers of zorgaanbieders die zelf ICT willen ontwikkelen, geen nieuwe ICT-diensten kunnen ontwikkelen of testen en dat hun informatiesystemen minder goed met elkaar communiceren. Hierdoor stokt innovatie en toetreding van nieuwe spelers. Zorgaanbieders hebben daardoor minder keuze en raken afhankelijk van een steeds beperkter aantal ICT-leveranciers. Tegelijkertijd leidt dit tot hogere administratieve lasten voor zorgverleners en kwalitatief minder goede zorg voor patiënten. De geslotenheid van informatiesystemen is hierbij het fundamentele probleem.
Advies: Verplicht openheid
De ACM heeft ICT-markten in de zorg al langer in het vizier, vanwege signalen dat deze markt niet goed werkt. Maar de ACM heeft op dit moment niet de instrumenten om het probleem van gesloten informatiesystemen structureel aan te pakken. Met een zogenaamd New Competition Tool, waarvoor de ACM al langer bij de wetgever pleit, zou dit anders zijn. Daarom adviseert de ACM het ministerie van VWS om via wetgeving in te grijpen. Dat kan het ministerie van VWS doen via de zogeheten Wegiz: de Wet elektronische gegevensuitwisseling in de zorg. Deze wet biedt mogelijkheden om sectorbrede eisen te stellen aan de openheid van ICT-systemen, binnen strenge regels aan informatiebeveiliging. In de brief aan het ministerie van VWS licht de ACM haar advies toe.
