BovenIJ ziekenhuis gaat koelen met kanaalwater

Het BovenIJ ziekenhuis in Amsterdam-Noord gaat over op luchtkoeling met kanaalwater uit het Noordhollandsch Kanaal. De airconditioning van het ziekenhuis kan zijn warmte afgeven aan het kanaalwater. Het BovenIJ is het tweede ziekenhuis in Nederland dat oppervlaktewater gebruikt voor luchtkoeling. Deze innovatieve, milieuvriendelijke techniek kan aanzienlijk bijdragen aan reductie van CO2-uitstoot.

Duikers maakten medio maart een opening in de damwand onder de waterspiegel van het Noordhollandsch Kanaal. Van daaruit wordt een verbinding gemaakt naar het ziekenhuis. Het water stroomt door een gesloten systeem en wordt langs een warmtewisselaar geleid. Door gebruik te maken van de koelcapaciteit van het kanaalwater, is minder inzet nodig van de koelmachines en de koeltoren die tot dusver gebruikt zijn.

Koeling
Door het jaar heen gebruikt het BovenIJ, zoals elk ziekenhuis, meer koeling dan verwarming. Die verhouding is verschoven doordat ziekenhuizen tegenwoordig vol staan met apparatuur die warmte afgeeft. Een bijkomende factor is dat de zomers steeds warmer worden. Bij het ontwerp van koelsystemen in ziekenhuizen gaat men tegenwoordig uit van zomerdag van 35 graden; voorheen was dat 27.

Kanaalwater
‘s Winters gaat het kanaalwater met een temperatuur van 9 graden Celsius naar het ziekenhuis. Nadat de airconditioning haar warmte heeft afgegeven, stroomt het met 19 graden terug het kanaal in. In de zomer is het water in het kanaal 22 graden, maar zelfs dan nog kan het ziekenhuis er warmte aan afstaan via het koelsysteem. Het water dat terugstroomt naar het kanaal mag een maximale temperatuur van 28 graden hebben, zo is afgesproken met het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier. Als de kanaalwatertemperatuur te hoog is om warmte te kunnen lozen, wordt tijdelijk teruggeschakeld naar de koelmachines.

Reductie CO2-uitstoot
Luchtkoeling met kanaalwater is milieuvriendelijk en energiezuinig. Het ziekenhuis kan de jaarlijkse CO2-emissie terugbrengen met 208 ton; ruim een kwart van de uitstoot, die overigens in 2018 ook al flink was gereduceerd door de overstap naar stadswarmte. Maar er is meer milieuwinst. Door het terugschroeven van het gebruik van koelmachines komen minder schadelijke cfk-houdende koelmiddelen vrij.

Duurzame zorg
Het BovenIJ ziekenhuis heeft een bredere klimaatagenda dat reductie van de CO2-uitstoot. Er zijn ook ambities op het gebied van circulair werken, verminderen van medicijnresten in afvalwater en inzet voor een gezondheid bevorderende leef- en verblijfomgeving. Het BovenIJ meldt dat het bij elke substantiële investering streeft naar zorgvuldige en duurzame keuzes.