Best practice: ‘commandocentrum’ ondersteunt IC tijdens coronagolven

Het LUMC heeft een Intensive Care Commandocentrum (ICC) opgezet, bemand door studenten, om de werkdruk tijdens de coronaperiode op te vangen. Zij coördineren de communicatie richting artsen op de IC en voeren praktische taken uit om de werkdruk van de medewerkers op de IC te verlichten. Het commandocentrum is landelijk bestempeld als best practice.

Emma Nieswaag is eerstejaars masterstudent Geneeskunde in het LUMC en werkt momenteel als coördinator bij het ICC. Tijdens de coronagolven is deze plek dé schakel tussen het covid cohort op de IC en de rest van het LUMC. Vanuit een omgebouwde koffieruimte met daarin twee computers en ongeveer 20 portofoons, zorgt een team van studenten ervoor dat de communicatie op de afdeling goed verloopt. Daarnaast voeren ze praktische taken uit als het regelen van administratie en familiebezoeken. “Het geeft een dankbaar gevoel om op deze manier een steentje bij te dragen aan de covidzorg”, vertelt Nieswaag op de website van het ziekenhuis.

Telefonisch onbereikbaar

Tijdens het werk op de IC zijn veel medewerkers telefonisch onbereikbaar voor de rest van het ziekenhuis. Door de beschermende kleding (een FFP2-gezichtsmasker, oogbescherming en een sluitende jas) kunnen ze geen telefoon of pieper gebruiken. “Dat maakt goede communicatie bijna onmogelijk”, legt Nieswaag uit. “Bij een vraag, consult of een oproep moeten medewerkers gewoon beschikbaar zijn. Alle binnenkomende oproepen vanuit het LUMC en daarbuiten komen daarom nu bij ons binnen. Wij zorgen er vervolgens voor dat de melding bij de juiste persoon terecht komt. Daardoor is de communicatie ook voor de verpleging een stuk verbeterd. Zij kunnen waar nodig via ons snel en direct schakelen met de artsen.”

Etherdiscipline

Het doorgeven van meldingen gaat via radioverkeer. Alle artsen worden voordat ze de IC opgaan uitgerust met een oortje dat vastzit aan een portofoon. “Als een arts telefonisch wordt opgeroepen, nemen wij de telefoon op en verzamelen we alle informatie. Vervolgens maken we de afweging om de boodschap direct over te brengen via de radio, of om de melding op te schrijven voor een geschikter moment. Zo zorgen we ervoor dat de communicatie over de hele afdeling ordelijk verloopt. Goede etherdiscipline met termen als ‘over en uit’, is dus noodzakelijk.”

Leerzaam voor geneeskundestudenten

Voor de studenten is werken op de IC een leerzame ervaring. “Tijdens colleges krijg je de theorie mee, maar hier zie je alles in realtime gebeuren”, vertelt Nieswaag. Het werk in het commandocentrum kan ook best heftig zijn. “Tijdens de tweede golf zijn er veel patiënten overleden, ook een groot aantal mensen in dezelfde leeftijdscategorie als onze ouders. Dat zet je aan het denken. Op sommige momenten is het best moeilijk om emotie en werk van elkaar te scheiden. Gelukkig praten we er op de afdeling onderling veel over en steunen we elkaar als dat nodig is.”

Het commandocentrum is landelijk bestempeld als best practice. “Het is een acute verlichting”, vertelt David van Westerloo, intensivist in het LUMC. “Zonder het commandocentrum hadden we nooit zoveel kunnen opschalen.”