De zorgsector is niet langer in staat om te voldoen aan de noodzakelijke vastgoedopgaven. Door oplopende kosten en bezuinigingen van de overheid dreigt een investeringsstop, die op termijn verlies van 50.000 zorgeenheden kan betekenen. Om het tij te keren verstuurden de zorgorganisaties en -branches op 25 mei het manifest ‘Opgave zorgvastgoed haalbaar houden’ naar de leden van de Vaste Kamercommissie VWS.
Nederland telt ruim 18 miljoen vierkante meter aan care-zorgvastgoed, verspreid over 6.381 panden (Cobouw Data & Analytics, 2022). Van dit vastgoed is 72% voor 2000 gebouwd, waarvan 58% voor 1990.
Zorgvastgoedopgaven
De vastgoedopgave van de zorgsector behelst:
- Renovatie van zorggebouwen, zodat ze voldoen aan de bouweisen en woonwensen van ouderen met een zorgvraag, mensen met een verstandelijke en/of lichamelijke beperking en mensen met een psychische aandoening;
- De aanpassing van zorggebouwen, zodat ze beter zijn ingericht op de steeds zwaardere zorgvraag van ouderen, mensen met een verstandelijke en/of lichamelijke beperking en mensen met een psychische aandoening;
- De verduurzaming van zorggebouwen;
- Uitbreiding van het aantal zorgeenheden.
Daling investeringscapaciteit met 5 miljard euro
De overheid is van plan om ongeveer 8% te bezuinigen op de normatieve huisvestingscomponent. Dat is de vergoeding per bewoner, bedoeld als dekking voor de kapitaallasten van het vastgoed van zorginstellingen. Daarnaast scheppen de zorgkantoren geen duidelijkheid over een extra korting die in de lucht hangt. In combinatie met kostenstijging door hogere bouwkosten, oplopende rentes en strengere bouweisen daalt de investeringscapaciteit van zorgorganisaties met ongeveer 5 miljard euro. Daardoor kunnen voor circa 50.000 mensen geen woongelegenheden meer gerealiseerd worden.
Aanpak langs vier lijnen
Deze omstandigheden vormen voor zorginstellingen een ernstige belemmering in het vinden van vastgoedpartners zoals beleggers en corporaties. De businesscase is niet meer sluitend te maken. Een investeringsstop dreigt. Dat is de reden dat de gezamenlijke zorgorganisaties in het manifest ‘Opgave zorgvastgoed haalbaar houden’ pleiten voor een aan aanpak van de bekostiging langs vier lijnen:
- Compensatie voor de gestegen bouwprijzen;
- Inpassen van huursituaties in de bekostigingssystematiek, zodat samenwerking met beleggers en corporaties mogelijk blijft;
- Compensatie voor huisvesting voor mensen met een zwaardere zorgvraag;
- Toezegging van zorgkantoren dat kortingen op de bekostiging van zorgvastgoed structureel niet aan de orde zijn.
Volgens de zorgorganisaties is deze aanpak snel te realiseren, en zal dat resulteren in realisatie van de zorgvastgoedopgave, samen met hun partners.
> Het manifest ‘De zorgvastgoedopgave haalbaar houden’ is te downloaden van de VGN-site
