tomosynthese - apparaat waarmee zowel de gewone digitale mammografie als de fotosynthese-beelden kunnen worden gemaakt
Bij de tomosynthese maakt hetzelfde röntgentoestel waarmee ook de mammografie wordt gemaakt meerdere dunne opnamen van het borstweefsel.

De Gezondheidsraad adviseert de minister van VWS vergunning te verlenen voor een onderzoek naar het gebruik van de röntgentechniek digitale tomosynthese in het landelijk bevolkingsonderzoek borstkanker. Het doel van de studie is het verbeteren van de nut-risicoverhouding van het bevolkingsonderzoek borstkanker door digitale mammografie te vervangen door digitale tomosynthese.

Bevolkingsonderzoek Nederland heeft de trialvergunning aangevraagd in samenwerking met het Radboudumc. De beoogde studie zal plaatsvinden binnen het huidige bevolkingsonderzoek borstkanker plaatsvinden. De aanvragers verwachten dat door het gebruik van tomosynthese, er meer borstkankers worden opgespoord waardoor de sensitiviteit van het bevolkingsonderzoek verbetert. Het is nog onzeker of de extra gevonden borstkankers ook leiden tot minder intervalkankers of minder kankers die in een gevorderd stadium worden ontdekt.

Onderzoeksopzet

De onderzoekers willen 18.200 vrouwen van 50 tot en met 72 jaar uitnodigen om zich tweemaal (twee screeningsrondes met een interval van twee jaar) met tomosynthese te laten screenen, in plaats van met mammografie. De resultaten van de onderzoeksgroep worden vergeleken met die van 86.400 vrouwen uit het reguliere landelijke bevolkingsonderzoek. Evenals in het reguliere bevolkingsonderzoek verrichten twee radiologen, onafhankelijk van elkaar, de beoordeling van de tomosynthesebeelden. Ook worden dezelfde criteria gebruikt voor de beoordeling: BI-RADS 0, 4 of 5 wordt als positieve uitslag beschouwd.

De acceptatie en uitvoerbaarheid van tomosynthese wordt onderzocht met een vragenlijst voor zowel de deelnemers als de screeningsmedewerkers en -radiologen.

Digitale tomosynthese vs. digitale mammografie

Digitale tomosynthese is een röntgentechniek waarmee een driedimensionaal beeld wordt gemaakt van de borst, in plaats van een tweedimensionaal beeld zoals bij de digitale mammografie. De apparatuur die de beelden maakt is gelijk.

In het reguliere bevolkingsonderzoek worden van elke borst twee digitale röntgenfoto’s (digitale mammografie) gemaakt. Deze foto’s geven een tweedimensionaal beeld van de borst, waarbij structuren in de borst over elkaar heen geprojecteerd worden. Hierdoor kan het (onterecht) lijken dat er een afwijking aanwezig is, en krijgen veel vrouwen een ‘onnodige’ verwijzing voor nader onderzoek. Ook kan door deze overprojectie een afwijking worden gemist.

Digitale tomosynthese is een röntgentechniek waarmee een pseudodriedimensionaal beeld van de borst gemaakt wordt. Van een gemiddelde borst worden ongeveer 50 opnamen vanuit verschillende hoeken gemaakt, die gecombineerd worden tot beelden die 1 mm dikte van de borst weergeven. Doordat er minder overprojectie is bij de reconstructie van de beelden, is de verwachting dat het aantal fout-positieve en fout-negatieve uitslagen daalt.