De zorg is een bruikbare sector om criminele activiteiten te maskeren. Regelmatig duiken zzp’ers op in bijvoorbeeld de jeugd- en gehandicaptenzorg, die hun werk gebruiken als dekmantel voor strafrechtelijke vergrijpen. Burgemeester René Verhulst van Ede liet onderzoek doen het Regionale Informatie- en Expertise Centrum (RIEC) Oost-Nederland en deelde de bevindingen met RTL Nieuws.
Het onderzoek onder 87 zzp’ers bracht 192 veroordelingen aan het licht, bij 28 personen. Het gaat daarbij om zaken als witwassen, drugshandel, zware mishandeling, bedreiging en zelfs een zedendelict. De onderzochte personen zijn eerder in verband gebracht met signalen van zorgfraude; het is dus geen representatieve groep zzp’ers. Het rapport, dat op 9 mei is gepubliceerd, stelt dat het werk als zzp’er een ‘ideale dekmantel’ voor criminelen kan zijn omdat het een alternatieve verklaring kan bieden voor vermogensbezit. Ook komt het voor dat zelfstandigen in de zorg hun werk gebruiken als verklaring voor hun (nachtelijke) aanwezigheid op bepaalde locaties en tijdstippen.
Topje van ijsberg
Burgemeester Verhulst van Ede vermoedt dat de onderzoeksresultaten het topje van de ijsberg zijn. “Dit gebeurt niet alleen in Oost-Nederland, maar op grote schaal in heel Nederland”, zo zei hij aan RTL Nieuws. De nieuwsredactie van RTL toonde eerder al aan dat fraude met valse diploma’s en verklaringen omtrent gedrag (VOG) in de zorg toeneemt en dat de controle hierop beperkt is. De onderzoekers van het RIEC onderschrijven dat. Zij noemen het onwaarschijnlijk dat alle onderzochte zzp’ers een geldige VOG bezitten.
Nog altijd actief
Burgemeester Verhulst acht de kans groot dat veel van de onderzochte personen nog altijd actief zijn in de zorg. Hij bepleit, naast meer controle op valse papieren, snel wettelijke ruimte om gegevens over veroordeelde of verdachte personen uit te wisselen.