Uit het Nationaal Groeifonds worden, naast de in het oog springende infrastructurele projecten, ook twee zorginnovaties gefinancierd. Het fonds, in de volksmond ook wel aangeduid als het Wobke-Wiebesfonds, heeft aanvragen gehonoreerd voor een nationale gezondheidsdata-infrastructuur, en voor de bouw van een pilotfabriek voor regeneratieve geneeskunde. In algemenere zin is een investeringssubsidie toegekend aan het AiNed-consortium, dat met een geclusterde aanpak een boost moet geven aan de toepassing van artificial intelligence; ook daar kan de zorgsector profijt van hebben.
Het Nationaal Groeifonds is door de ministeries van EZK, VWS en OCW in het leven geroepen om de Nederlandse economie op de lange termijn te versterken. Het budget van het fonds bedraagt € 4 miljard per jaar tot en met 2025, dus € 20 miljard in totaal. Dat wordt verdeeld over drie categorieën: onderzoek en ontwikkeling (R&D), fysieke infrastructuur en onderwijs. De aanvragen voor de eerste tranche zijn beoordeeld door de onafhankelijke Adviescommissie Dijsselbloem. Het kabinet heeft de adviezen van de commissie onverkort overgenomen.
Regeneratieve geneeskunde
Een subsidie van €56 miljoen is toegekend aan het Nederlands-Vlaamse consortium RegMed XB, voor de bouw van een pilotfabriek voor regeneratieve geneeskunde. RegMedXB (Regenerative Medicine Crossing Borders) is een samenwerkingsverband van overheden, onderzoeksinstellingen, bedrijven en gezondheidsfondsen. Doel is regeneratieve therapieën te ontwikkelen: behandeling die het weefsel- of orgaandefect dat een aandoening veroorzaakt ‘repareert’. De gepersonaliseerde therapieën op basis van stamcellen, organoïden en biomaterialen moeten de plaats innemen van levenslange symptoombehandeling (zoals dialyse voor nierpatiënten). Andere aandoeningen waarvoor regeneratieve geneeskunde licht aan het einde van de tunnel brengt zijn diabetes type 1, artrose en hartfalen.
Het subsidiebedrag wordt aangewend voor de bouw, inrichting en bemensing van een pilotfabriek. Die maakt het mogelijk verschillende materialen (biomaterialen, stamcellen, microweefsels, macroweefsels) op grotere schaal te maken dan nu. Nieuwe faciliteiten in de vier deelnemende regio’s (Eindhoven, Leiden, Maastricht, Utrecht) vormen samen de pilotfabriek.
Infrastructuur gezondheidsdata
De tweede zorginnovatie waarin het Nationaal Groeifonds investeert is het voorstel van Health-RI voor een nationale gezondheidsdata-infrastructuur. Met de investering van 69 miljoen euro uit het Nationaal Groeifonds kan Health-RI snel vervolgstappen zetten om gezondheidsdata beter toegankelijk te maken voor gezondheidsonderzoek en -innovatie.
De COVID-19 pandemie heeft laten zien hoe belangrijk een geïntegreerde data-infrastructuur is om snel te kunnen reageren op bedreigingen van de volksgezondheid. De eerste bouwstenen van een nationale data-infrastructuur voor gezondheidsonderzoek staan al in de steigers. Met de toekenning vanuit het Groeifonds kan Health-RI dit verder uitbouwen. Met partners, waaronder de universitair medische centra, ontwikkelt Health-RI nu de infrastructuur die nodig is om gezondheidsdata veilig op te slaan, te koppelen en toegankelijk te maken. Zorgprofessionals, onderzoekers en bedrijven werken zo samen aan nieuwe oplossingen voor diagnose, behandeling en preventie.
> Lees meer in het adviesrapport van de Commissie Dijsselbloem
