De Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) maakt zich zorgen. De zorg heeft een kritisch punt bereikt, zegt bestuursvoorzitter Marian Kaljouw. Terwijl de zorgvraag stijgt, wordt het aanbod steeds schaarser. Toegang tot zorg is daardoor niet meer vanzelfsprekend. “Als we niets doen, stevenen we af op een onoverbrugbare zorgkloof”, zegt Kaljouw de NZa-publicatie ‘De Stand van de Zorg’.
In deze jaarlijkse publicatie beschrijft de NZa de ontwikkelingen in de zorg en de NZa-visie en strategische koers. “De solidariteit waarop onze gezondheidszorg gestoeld is komt onder druk te staan als we hier geen bijzondere aandacht aan geven en toegang goed regelen”, aldus Kaljouw.
Tweedeling
De gevolgen van zo’n tweedeling? Aan de ene kant staan dan de mensen voor wie de zorg nog steeds beschikbaar is, omdat zij de weg kennen en over voldoende middelen beschikken. Aan de andere kant de mensen die niet over voldoende middelen beschikken en de weg niet kennen. Ook is het aanbod niet in elke regio hetzelfde of gelijk. Dit heeft grote gevolgen, niet alleen voor het individu maar ook voor de samenleving, aldus de NZa.
Kritisch punt bereikt
De vergrijzing en de krapte op de arbeidsmarkt zijn belangrijke oorzaken voor de verminderde toegang tot zorg. Maar ook de nasleep van de coronapandemie en het hoge ziekteverzuim spelen een rol. In het hele land loopt de spanning op, aldus de NZa. De organisatie benadrukt in het stuk dat het hier niet gaat om een toekomstig probleem. Volgens de NZa is het kritische punt al bereikt; mensen krijgen lang niet altijd meer de zorg die zij nodig hebben. “De wachtlijsten in de gespecialiseerde ggz zijn onverantwoord lang. Er is een tekort aan zorgprofessionals. De huisartsen krijgen meer taken toegeschoven dan zij aankunnen. De ziekenhuizen kampen met wachtlijsten en daarnaast meer dan 100.000 uitgestelde behandelingen ten gevolge van de coronapandemie.”
Oproep aan VWS
Zorgprofessionals, zorgaanbieders en zorginkopers ervaren nu al uitdagingen om aan de zorgvraag te voldoen. De NZa roept het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) daarom op om te onderschrijven dat het personeelstekort nu al consequenties heeft voor de kwaliteit en de toegankelijkheid van zorg. Zorgprofessionals hebben erkenning, steun en perspectief nodig bij de moeilijke keuzes die zij elke dag moeten maken. Het ministerie moet volgens de NZa beleid maken dat zorgprofessionals, zorgaanbieders en zorginkopers helpt bij het maken van deze keuzes. Welke zorg lever je als zorgaanbieder wel en welke zorg niet in situaties van plotselinge krapte? En hoe zorgen we dat in die situaties kwetsbare mensen de zorg krijgen die ze nodig hebben? Professionals hebben een leidraad nodig om deze moeilijke keuzes verantwoord en onderbouwd te maken.
Regionale samenwerking noodzakelijk
De NZa roept ook op niet te beginnen bij het systeem, maar bij de vraag wat nodig is. Ook de zorgverzekeraars hebben daarbij een rol. De NZa ziet regionale samenwerking als een van de oplossingen. Naast meer zelfredzaamheid en weerbaarheid. Belangrijk blijft dat mensen die het niet zelf kunnen, geholpen worden. De transformatie naar passende zorg in landelijke én regionale zorgnetwerken is daarvoor essentieel. Marian Kaljouw: “Dat vraagt om een bredere kijk op zorg. Het vraagt om samenwerking met het sociale domein. En het vraagt om lef en leiderschap om eigen belangen terzijde te schuiven ten gunste van het algemeen belang. De regionale zorgnetwerken zijn nu aan zet om op basis van de beschikbaar gestelde data tot een concreet regioplan te komen om de toegang tot zorg voor iedereen te kunnen blijven garanderen. Ook op de lange termijn.”
Lees het hele stuk van de NZa hier
Bron: NZa
