Gestandaardiseerde uitwisseling van en toegang tot betrouwbare medische gegevens: dat heeft de zorgsector nodig bleek tijdens de sectorsessie gezondheidszorg
op het GS1 Congres. Om patiënten regie te geven over hun gezondheid, zorgpartijen te helpen patiëntveiligheid te vergroten en fabrikanten en zorgaanbieders te helpen voldoen aan nieuwe wet- en regelgeving.
Het belang en de noodzaak om een einde te maken aan de fragmentatie van opslag, uitwisseling en registratie van medische data, was een kernboodschap tijdens de sessie op 8 maart in Barneveld.
Ikone: Betere toegang tot gegevens
Er moet eenvoudiger toegang zijn tot gegevens, stelt Elisabeth van Schaik – patiëntexpertiselid van Stichting Ikone en chronisch patiënt. Zij bepleit meer grip voor patiënten op wat er met hun gegevens gebeurt, maar ziet dat er ook slagen gemaakt moeten worden om de toegang voor alle zorgpartijen te verbeteren. Standaardisatie van medische gegevens kan daar enorm aan bijdragen.
“Het is geweldig dat ik tegenwoordig bij het Radboudumc mijn gegevens kan inzien. Maar er zijn inmiddels tien portalen waar ik toegang tot heb. Vaak komen gegevens niet overeen omdat een wijziging niet overal wordt doorgevoerd.” Waarom, vraagt van Schaijk zich af, is er niet één portaal, één persoonlijke gezondheidsomgeving (PGO), waarmee ik toegang kan geven aan die zorgverleners waarvoor dat nodig is. “Dat voorkomt veel extra administratie, miscommunicatie of zelfs gevaarlijke situaties.”
Medmij: Vertrouwen in digitale uitwisseling creëren
Aan dat portaal wordt gewerkt, vertelde Arina Burghouts, werkzaam bij MedMij. Dit initiatief moet een raamwerk van afspraken en standaarden creëren, zodat systemen waarin medische gegevens staan, interoperabel zijn en gegevensuitwisseling met een PGO van een patiënt mogelijk is.
Wat MedMij wil bereiken, is ook waar de standaarden van GS1 Nederland voor bedoeld zijn: vertrouwen creëren in digitale uitwisseling van gezondheidsgegevens. Burghouts: “Wat dat betreft is MedMij vergelijkbaar met betaalsysteem iDEAL, een onafhankelijk keurmerk.”
GS1 global: Positieve duw in de rug
Soms is behalve samenwerking ook regulering nodig als duw in de rug, stelt Els van der Wilden, Director Healthcare Providers bij GS1 Global. Haar rol is te bepalen hoe GS1 ziekenhuizen kan helpen de traceerbaarheid van geneesmiddelen en medische hulpmiddelen zo goed mogelijk in te vullen.
Het identificeren van artikelen en uitwisselen van gegevens wordt de komende jaren verplicht door landelijke en EU-regulering. Dan kun je beter nu al aan de slag gaan, meent Van der Wilden: “Wij willen als GS1 er voor zorgen dat eerst leveranciers, dan zorgaanbieders met onze standaarden aan wetgeving kunnen voldoen.”
St Jansdal: Veiligheid voorop door barcodering
Op het gebied van uniforme medicatieregistratie loopt Nederland voorop met de barcode. Steeds meer ziekenhuizen werken samen met GS1 Nederland aan de straks verplichte end-to-end traceerbaarheid van geneesmiddelen en medische hulpmiddelen.
Het St Jansdal gaat hier met GS1 verder in, met barcodering tot op de primaire verpakking van geneesmiddelen. Volgens ziekenhuisapotheker Pieter Helmons is het aantal fouten bij medicatietoediening – 8 per 100 – zo gehalveerd. Helmons bepleit nu een landelijk systeem voor uniforme barcodering aan de bron.
AMC: Uniform datamodel als handreiking
Ook het AMC heeft te maken met uitdagingen van gefragmenteerde informatie en niet op elkaar aansluitende systemen. “Wij hebben 22.000 medische artikelen, waaronder 6.500 implantaten in onze ERP en EDP-systemen,” vertelt procesbeheerder Yolanda Bokking. “Op zich hoeft dat niet uit te maken, zolang artikelinformatie overal op dezelfde manier geregistreerd staat.”
Een pilot om van fabrikanten artikelgegevens vanuit GS1 Data Source Healthcare (GDSN) te ontvangen, stuitte op onwillige leveranciers, want voor elk EU-land moeten zij een afwijkende set gegevens leveren. “GS1 zag dat ook. GS1 Data Source Healthcare werkt nu met één standaard (ECHO) model, zodat binnen Europa vrijwel dezelfde informatie aangeleverd kan worden. We hopen dat dit uniforme datamodel de drempel verlaagt voor fabrikanten, EPD- en ERP-leveranciers en ziekenhuizen.”
Erasmus MC: Standaardisatie vermindert administratielast
Standaardisatie kan de administratielast bij medewerkers van het ziekenhuis enorm verminderen, weet Erik Zwarter, informatiemanager bij het Erasmus MC. Reden om internationaal met standaardisatie-organisaties GS1, HL7 en IHE samen te werken aan een IHE-profielvoor ‘Uniform Barcode Processing’ (UBP).
Standaardisatie werkt alleen als alle partijen en zorgsystemen gebruikmaken van dezelfde gegevens. “Elke keer als wij een nieuw softwarepakket aanschaffen, moest ik uitleggen hoe een GS1 barcode is opgebouwd en hoe deze in de software moet worden verwerkt. Nu kan ik verwijzen naar het IHE-profiel.”
Rode draad
Samenvattend stelt Sabine Uitslag, dagvoorzitter van de sectorsessie, draagt standaardisatie bij aan meer vertrouwen, een betere patiëntveiligheid, meer efficiency, meer inzicht in (zorg)processen en end-to-end traceerbaarheid. “Aan de slag gaan is vaak lastig vanwege gebrek aan tijd of geld. Maar voorlopers laten zien dat zij er echt profijt van hebben.”
Daarnaast geeft regulering een duwtje in de rug. Nieuwe wetgeving is er al vanaf juli 2018. De sector moet aan de slag om op tijd data en processen op orde te krijgen. Fabrikanten doen dit door medische hulpmiddelen (en geneesmiddelen) te registreren en bijbehorende artikelgegevens te delen met zorginstellingen.
Zorginstellingen moeten voorbereid zijn om deze data te kunnen ontvangen en gebruiken. Tot slot benoemde zij het belang van samenwerking; partijen in de zorg hebben elkaar nodig om aan wet- en regelgeving te voldoen en de voordelen van standaardisatie te realiseren.
Bron: GS1 Nederland