Onlangs is het nieuwe, hoogste-standaard, biosafety-onderzoekslaboratorium voor het Erasmus Medisch Centrum in Rotterdam opgeleverd.
Onder hoofdaannemerschap van Kuijpers droeg de Cleanroom Combination Group zorg voor de bouwkundige activiteiten. Kuijpers werkte drie jaar lang intensief samen met het projectteam van Erasmus MC, met adviseurs en leveranciers om dit bijzonder complexe en unieke project op het hoogst mogelijke kwaliteitsniveau te realiseren. Aan de bouw van het laboratorium ging voor Erasmus MC een voorbereidingsperiode van 7 jaar vooraf. Claus en Kaan Architecten en Deerns tekende voor het ontwerp, de realisatie is na een aanbestedingstraject gegund aan Kuijpers. Het unieke laboratorium omvat 4.400 m2 vloeroppervlak, verdeeld over drie verdiepingen en is gevuld met state-of-the-art technologie. Het laboratorium is uniek in Europa.
Infectieziekten zijn serieuze bedreigingen voor de volksgezondheid. Om deze effectief te bestrijden is goed onderzoek naar de aard van gevaarlijke virussen essentieel. Dat gebeurt in het nieuwe Biosafety-laboratorium (BSL) in het Erasmus MC. Volgens Ernst Kuipers, voorzitter van de Raad van Bestuur, en Menno Riemersma, directeur bouw van het Erasmus MC, is de faciliteit een unicum in Nederland: “Wereldwijd zijn er nog geen honderd van dit type laboratoria en in ons land zijn we op dit moment zelfs het enige BSL 3-laboratorium van deze omvang. We werken als verificatielab ook nauw samen met het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu.”
Technisch hoogstandje
De complexiteit in het ontwerp, de vele randvoorwaarden, de hoge kwaliteitseisen bij de realisatie en het werken in een beperkte ruimte op 100 meter hoogte maakten de bouw van het laboratorium voor Kuijpers tot een echt hoogstandje. “Bij het Erasmus MC draait het echt om high-containment, oftewel isolatie op het allerhoogste niveau”, stelt Aukje Kuypers, voorzitter van de directie van Kuijpers. “Alles wat in en uit die ruimtes gaat – van mensen en goederen tot lucht – moet geïsoleerd worden van de buitenwereld. Wij hebben daarom onze systemen continu heel zorgvuldig getest en ervoor gezorgd dat deze voldoen aan alle gestelde eisen.”
Kritisch meedenken
Kuijpers bleef gedurende het hele proces kritisch meedenken. “Je kunt niet anders als je een BSL-faciliteit als deze bouwt”, geeft projectmanager Paul Joosten aan. “Wat aan tafel is bedacht, voldoet in de praktijk niet altijd aan de norm.” Om met alternatieve oplossingen te komen die wel aan de norm voldeden, richtte Kuijpers in zijn vestiging in Den Bosch en bij Cleanroom Combination Group in Bergeijk een aantal proefopstellingen in om kritische zaken vooraf te testen. Op basis van de resultaten werd het ontwerp in overleg met het Erasmus MC geoptimaliseerd. Volgens Paul Joosten draait het bij het zoeken naar de juiste oplossing om vertrouwen. “Als iets niet werkt, moet je geen lapmiddel zoeken, maar fris kijken wat integraal de beste oplossing is. Alleen als je die ruimte krijgt en er serieus mee aan de slag gaat, kun je een project als dit succesvol opleveren.”
Kennis en energie
Nu het laboratorium is opgeleverd, start het Erasmus MC met een eigen validatieprogramma van zes tot negen maanden en daarna wordt het officieel in gebruik genomen. “Ik ben er trots op dat we een heel geavanceerd laboratorium hebben gebouwd waarbij de veiligheid voor de omgeving is gewaarborgd”, vertelt Menno Riemersma. “En waarin ook de interne veiligheid voor onze mensen maximaal is. Dat klinkt heel logisch, maar inmiddels hebben we wel van de experts vernomen dat de extra veiligheidsmaatregelen van onze faciliteit zeer vergaand zijn doorgevoerd.”
Aukje Kuypers ziet het werk bij het Erasmus MC als een mooie referentie voor Kuijpers. “Dit is technisch gezien het meest complexe laboratorium van Nederland. De realisatie vroeg enorm veel op het gebied van integraal samenwerken en technologische kennisbundeling. Alle partijen hebben hier heel veel in geïnvesteerd en tegelijkertijd leverde het ook ontzettend veel nieuwe kennis en energie op. Integraal samenwerken is de toekomst en ik ben ervan overtuigd dat deze door Kuijpers opgedane kennis en ervaring voor elk nieuw te realiseren laboratorium meerwaarde oplevert voor opdrachtgever en gebruiker”.