Voor het Radboudumc in Nijmegen is verduurzaming niet iets van de laatste paar jaar of een vervelende overheidsverplichting. Al sinds 2013 is het academische ziekenhuis serieus met verduurzaming bezig. Het ziet er naar uit dat het doel van een CO2-reductie van 60 procent in 2030 gehaald gaat worden.
Het Radboudumc heeft de afgelopen jaren een duurzame doorbraak gemaakt. Het academische ziekenhuis wist de totale CO2–uitstoot in 2020 met een kwart terug te dringen ten opzichte van 2019. In de drie jaren daarvoor was die uitstoot al teruggedrongen met 10 procent. Draagvlak is daarvoor een belangrijk ingrediënt geweest, vertelt strategisch adviseur duurzaamheid Harriëtte Laurijsen bij Dutch Health Hub. “Het begon met het stimuleren van collega’s om initiatieven te nemen op de werkvloer. Het idee was dat die initiatieven inspirerend zouden werken voor anderen. Die beweging was nodig om enthousiasme en draagvlak voor duurzaamheid te krijgen.”
Stap twee in het proces was opstellen van sturend beleid op het gebied van duurzaamheid. Laurijsen: “In 2018 later zeiden we: we willen dat het minder vrijblijvend wordt. Toen zijn we duidelijke doelen gaan stellen om echt impact te kunnen maken.”
Stroom van eigen bodem
Het verschil is vooral gemaakt dankzij de overstap van het ziekenhuis op 100 procent groene stroom, legt Laurijsen uit. “Wij gebruiken sinds 2020 groene stroom die wordt opgewekt op eigen bodem. Om dat te bereiken, hebben we met Eneco een tienjarig contract gesloten. Zij hebben speciaal hiervoor nieuwe windmolens geplaatst, wat ons verbruik direct koppelt aan opwek. Daardoor hebben we de uitstoot van onze elektriciteit met 72 procent teruggebracht.”
Ook wat betreft energiebesparing heeft het ziekenhuis grote stappen gezet. “Ondanks een toename van elektronische apparaten is ons stroomverbruik gedaald van 56,6 miljoen kilowattuur in 2012 naar 51,1 in 2020. Het gasverbruik is in diezelfde periode gehalveerd.” Laurijsen verwacht dat de uitstoot die is toe te schrijven aan energieverbruik de komende jaren nog verder naar beneden gaat. “Dat heeft vooral te maken met het openen dit jaar van ons nieuwe hoofdgebouw. Met een BREEAM-excellent certificaat voldoet dit aan de hoogste normen voor duurzaamheid.”
Van schoonmaak tot reizen: alles duurzaam
Duurzame inkoop is volgens Laurijsen een mooi voorbeeld van hoe het van vrijblijvend naar doelgericht is gegaan. “Toen duurzaam inkopen vrijblijvend was, zag je grote verschillen in duurzaamheid per aanbesteding. We hadden een prachtig voorbeeldproject met inkoop van duurzame werkkleding. Maar bij een andere aanbesteding was duurzaamheid dan weer helemaal niet meegenomen.” Dat gaat nu snel veranderen. “Sinds 2021 hebben we een door de afdeling inkoop gedragen duurzaam inkoopbeleid, waaraan elke aanbesteding binnen vijf jaar moet voldoen. Dit geldt van schoonmaakmiddelen tot MRI-scanapparaten.”
Het universitair medisch centrum wil verder onder meer het aantal vliegbewegingen terugdringen. Dat doet het ziekenhuis met beleid dat onder meer verbiedt te vliegen naar steden die binnen zeven uur met alternatief vervoer bereikbaar zijn.
