Ruim een maand voor de inhuizing van patiënten en zorgpersoneel hebben zo’n tweehonderd congresgangers uit vijftien landen een kijkje genomen achter de schermen in de nieuwe ziekenhuisgebouwen van het Erasmus MC. Veelbesproken en -gefotografeerd zijn de hypermoderne eenpersoonskamers, de groene passage, atria en daktuin, en de doolhof aan technische installaties geconcentreerd op diverse lagen van de nieuwbouw.
Tijdens een voorprogramma vertelden donderdagavond architect Willemineke Hammer en landschapsarchitect Cor Geluk over de belangrijkste uitgangspunten. Geen aparte gebouwen voor de zes voormalige thema’s, maar een aaneensluitend complex met functionele gelaagdheid. Dat betekent bijvoorbeeld op laag 1 tot en met 3 de poliklinieken en op hoger gelegen, rustiger etages de verpleegunits. Overal in het gebouw is veel ruimte en licht, met waar mogelijk uitzicht op de stad (baanbrekend voor de operatiekamers). Publieksruimtes zijn met groen, houten zitelementen en horeca zo ingericht dat bezoekers er zo min mogelijk een ziekenhuissfeer ervaren.
Bij de opening van het congres, getiteld ‘The Next Step In Hospital Design’, constateerde bestuursvoorzitter Ernst Kuipers dat de nieuwe huisvesting na het Coolsingelziekenhuis en het Dijkzigt Ziekenhuis goed beschouwd pas de derde generatie stadsziekenhuizen is in Rotterdam. Innovatief is vooral dat de patiënt centraal staat. Het ziekenhuis is als het ware gebouwd rond de patiënt, die bij lang verblijf zelf bepaalt of het raam open staat en of een naaste blijft slapen op zijn kamer. Voor ‘rooming in’ is door EGM architecten een handige uitklapstoel ontworpen voor het Erasmus MC.
De Britse architect John Cooper, een van de gastsprekers vrijdagochtend, liet een ontwerp zien van een kleiner ziekenhuis waarin patiënten zelfs helemaal geen lange gangen of liften meer hoeven te trotseren om op hun kamer te komen. Hij pleit voor nieuwe modellen waarin bestaande ziekenhuizen worden omgevormd en opgeschaald tot een campus voor (na)zorg met begeleid wonen en sociale woningbouw. Er zijn in Londen zeker tien verouderde ziekenhuiscomplexen waar dat mogelijk is.
Tijdens de workshops en rondleidingen vrijdagmiddag en zaterdag was er volop gelegenheid voor vragen aan de architecten, adviseurs en ziekenhuisexperts en voor het uitwisselen van ervaringen en ideeën. Tijdens het plenaire gedeelte was er al een vraag geweest over de kosten. Waarop Kuipers zonder aarzelen had geantwoord: 1.6 miljard, voor het hele vastgoedprogramma van het Erasmus MC, inclusief de renovatie van de onderzoekstoren en het Sophia Kinderziekenhuis in de komende jaren.
Waarom geen raam in de deur naar de eenpersoonskamer?, klonk het op de verpleegunit. Handig toch voor de verpleging! De rondleider legde uit dat het beter is als de verpleegkundige aan het bed controleert of het goed gaat met de patiënt. Geen branddeuren?, vroeg iemand in de logistieke gang. Hij werd gewezen op de automatische brandschermen in het plafond. Er is ook techniek voor onbemande transportkarren ingebouwd, maar die zijn nog niet in gebruik omdat hiervoor nog onvoldoende draagvlak is. Kort na de verhuizing worden wel honderden hypermoderne nieuwe bedden geleverd, met veel technische snufjes, zoals alarmering als een patiënt die moet liggen overeind komt.
Voor een bezoeker uit Kenia was een eyeopener dat al in het ontwerp van het ziekenhuis de beleving door de patiënt leidend is geweest. De nieuwbouw voor Nairobi Hospital, dat wordt uitgebreid met een universiteit, is al grotendeels ontworpen. En het klimaat is niet te vergelijken. Maar misschien moet en kan er toch hoger gebouwd worden voor meer ruimte en daglicht, was een conclusie die in de bagage mee naar Afrika ging.
Zaterdag 21 april werden ook medewerkers van het Erasmus MC en hun familieleden rondgeleid in het nieuwe ziekenhuis. Donderdag 10 mei gaan de poliklinieken over naar de nieuwe locaties. De ‘grote verhuizing’ is op vrijdag 18 mei, de officiële opening in september.
Bron Erasmus MC
