De aanbieders van gehandicaptenzorg ondervinden dit jaar een kostenstijging van 7,9 %. De belangrijkste oorzaken zijn duurdere inkoop en de krapte op de arbeidsmarkt. Dat is de conclusie van een representatief onderzoek dat de Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland (VGN) en Intrakoop uitvoerden onder lidorganisaties van de VGN. Het onderzoek becijfert niet alleen de omvang van de prijsstijgingen, maar (vooral) ook de impact. Naar verwachting verdubbelt dit jaar het aantal gehandicaptenzorginstellingen dat rode cijfers schrijft.
Op een totaal van € 3,2 mld. aan inkoopkosten betekent de prijsstijging van 7,9 % een toename voor de sector van 255 miljoen euro. Voor acht kostensoorten, variërend van de inkoop van personeel en voeding tot onderhoud en energie, zijn de prijsstijgingen in kaart gebracht. 82 van de 178 VGN-leden rapporteerden hun kostenstijgingen.
Personeelskosten koploper
In 2021 bedroegen de totale inkoopkosten van de Nederlandse gehandicaptenzorg 3,2 miljard euro. Het grootste aandeel daarin hebben inkoopgerelateerde personeelskosten, waartoe uitzendkrachten en de inhuur van zzp-ers worden gerekend: 948 miljoen euro (30%). Daarna komen algemene kosten met 676 miljoen euro. De energiekosten vormen een aparte rubriek met € 148 miljoen euro.
Energie grootste stijger
De grootste procentuele kostenstijgingen zien we bij energiekosten (+30,3%), gevolgd door de kosten van voedingsmiddelen (+9,7%) en personeel niet in loondienst (+8,9%). Voor de voorzien de onderzoekers dit jaar nog een aanzienlijk verdere toename, doordat organisaties waarvan het vaste contract afloopt zijn aangewezen op contracten met variabele prijzen.
Deze prijsstijgingen gaan ver uit boven de indexering van de bijpassende tarieven in 2022. Slechts 85 van de 255 miljoen euro aan extra kosten vindt dekking via indexering van tarieven.
Krappe arbeidsmarkt
De arbeidsmarkt is ook in de gehandicaptenzorg zeer krap; in de sector staan momenteel bijna zesduizend vacatures open. Daarnaast is het ziekteverzuim aanhoudend hoog. Om de continuïteit van zorg te garanderen moeten instellingen vaker een beroep doen op personeel dat niet in loondienst is (PNIL), zoals uitzendkrachten en ZZP-ers. Aanbieders proberen ook met maatregelen als combinatiebanen en flexibel roosteren hun werkroosters sluitend te krijgen.
Lobby
De VGN lobbyt voor compensatie voor de gestegen energiekosten voor 2022. Verder zet de brancheorganisatie zich in voor afschaffing van de BTW op uitwisseling van zorgpersoneel, zoals dat tijdens de coronapandemie ook gold. Zij onderzoekt verder de mogelijkheden van collegiale uitwisseling van personeel. Als het mogelijk wordt, zal de VGN onderzoeken hoe de vergoeding voor ZZP’ers kan worden gekoppeld aan een CAO-gebaseerd tarief.
Impactstudie downloaden
> De impactstudie prijsstijgingen gehandicaptenzorg is te downloaden van de VGN-site
 en arbeid zijn duurder.){kind=link}