Preventie van dementie kan worden gestimuleerd door een persoonlijk risicoprofiel op te stellen. Onderzoekers van het Maastricht UMC+ en Alzheimer Centrum Limburg hebben hiervoor een speciaal scoremodel ontwikkeld, gebaseerd op verschillende leefstijlfactoren, die tevens een aangrijpingspunt voor interventie kunnen bieden. “Zo kunnen we tijdig het risico op dementie verkleinen”, zegt hoofdonderzoeker dr. Stephanie Vos. In het wetenschappelijk tijdschrift Journal of Alzheimer’s Disease zijn de succesvolle resultaten gepresenteerd waaruit blijkt dat preventie succesvol kan zijn.

Dementie is een snel groeiend gezondheidsprobleem, wereldwijd. Genezing is vooralsnog niet mogelijk, wat de noodzaak van preventie des te groter maakt. Verschillende factoren die voornamelijk met leefstijl verband houden, hebben een invloed op het dementierisico. Denk bijvoorbeeld aan: verhoogd cholesterol, overgewicht, roken en hoge bloeddruk. Maastrichtse onderzoekers hebben een model ontwikkeld, waarmee op basis van twaalf van deze factoren een individueel risicoprofiel kan worden opgesteld: de LIBRA-index (Lifestyle for Brain Health). Die blijkt nu op basis van een groot Europees populatieonderzoek bewezen effectief.

Risicoprofiel
Om de effectiviteit van het scoremodel te bepalen werd voor ruim 9.000 niet-demente mensen, in leeftijd variërend van 55 tot 97 jaar, een individueel risicoprofiel bepaald. In de jaren daarna werd gekeken wie wel of geen dementie ontwikkelde. Het scoremodel bleek valide. Een hogere score op de LIBRA-index leidde inderdaad tot meer gevallen van dementie, met uitzondering van de groep deelnemers ouder dan 80 jaar. Dat houdt in dat op basis van het scoremodel kan worden voorspeld wie op oudere leeftijd meer kans heeft op het krijgen van dementie. Lagere scores leidden tot een lager risico op dementie en een betere gezondheid van het brein.

Praktische toepassing
Omdat het scoreprofiel voornamelijk gebaseerd is op leefstijlfactoren, is er veel ruimte om daar actief aan te werken. Tevens wordt inzichtelijk gemaakt waar iemands risico’s precies zitten. Het scoreprofiel een arts helpen om mensen meer bewust te maken van hun persoonlijke risico’s en in het geven van een haalbaar advies. “Als er op je 55e al een hoge score uitrolt, kun je het dementierisico verlagen door bijvoorbeeld te stoppen met roken of te kiezen voor een gezonder dieet”, zegt Vos. “Het scoremodel is daarmee praktisch en toepasbaar. Daarnaast kan het scoremodel ook gebruikt worden om mensen met een hoog risico op dementie te selecteren voor bijvoorbeeld onderzoek naar nieuwe medicijnen.”

Bron en illustratie: Maastricht UMC+