Foto: Andrea Piacquadio, Pexels.com

Adviesorganisatie KPMG heeft het Healthcare Horizons-rapport gepresenteerd, met daarin een oproep tot onmiddellijke actie. De coronacrisis heeft wereldwijd laten zien waar de zwakke plekken van zorgsystemen zitten, ook in Nederland. Wanneer gezondheidsstelsels teruggaan naar de werkwijze van vóór corona, dreigt ineenstorting van systemen en langdurige afname van zorgkwaliteit, stelt het rapport. Drastische veranderingen zijn daarom nodig.

Alarmerend

“Het klinkt misschien alarmerend om te praten over potentiële golven van toekomstige crises, maar de grimmige realiteit is dat gezondheidssystemen in bijna elk land breekpunten naderen”, aldus KPMG-topvrouw Anna van Poucke. De consultants zagen overal ter wereld zorgsystemen in crisis, met lange wachttijden voor bijvoorbeeld ambulances en zorginstellingen die tot boven hun capaciteit gevuld zijn. De coronacrisis heeft bestaande problemen uitvergroot. Zorgverleners zijn overbelast en vallen uit, en uitgestelde behandelingen stapelen zich op. Zorgsystemen zijn niet bestand tegen een volgende crisis, concludeert KPMG.

Technologie heeft rol

Technologie kan bijdragen aan goede zorg, mits op de juiste wijze ingezet. KPMG waarschuwt dat technologie alleen niet zaligmakend is. Een deel van de bevolking kan tussen wal en schip raken als technologie een grotere rol krijgt. De meer digitaal onderlegde, stedelijke en welvarende bevolking is dan beter af dan anderen. Ook personeel kan zich buitenspel gezet voelen.

Concentratie en vernieuwingen mislukken

Van Poucke gaat bij de presentatie van het rapport ook in op de situatie in Nederland, met het gedoe over de centra voor kindercardiologie als een voorbeeld. Patiëntenorganisaties zijn groot voorstander van concentratie van specialismen. Maar, zegt Van Poucke: “Als er afspraken zijn, voelen partijen zich veel te vrij om er toch weer op terug te komen. Hier wreekt zich onze combinatie van een consensusmodel en een zeer gefragmenteerd zorglandschap. Je ziet het ook bij vernieuwingen: die sneuvelen vaak na een succesvolle pilot, omdat opschalen zo moeilijk is en structurele financiering ontbreekt.”

Systemen en processen

Volgens KPMG moet er vooral aandacht zijn voor betere systemen, minder administratie en lagere belasting van het personeel. Van Poucke: “Als ik geld in de zorg zou mogen uitgeven, zou dat niet naar ingewikkelde nieuwe interventies gaan. We kunnen veel meer bereiken met technologische ondersteuning.” Zij noemt een sterke eerstelijn cruciaal en ziet wel wat in schaalvergroting. Ook moeten zorgverzekeraars én de zorgautoriteit strikter reguleren.

Onderzoek AD bevestigt beeld

Op dezelfde dag dat het KPMG rapport werd gepresenteerd, leek onderzoek door het Algemeen Dagblad de waarschuwingen (opnieuw) te bevestigen. Uit een rondgang van de krant bleek dat honderden bedden momenteel bezet worden door patiënten die geen ziekenhuiszorg nodig hebben maar wachten op een plek in een verpleeghuis, revalidatiecentrum of op thuiszorg. Ziekenhuizen kunnen daardoor minder opereren en spoedeisende hulpen gaan soms dicht. Meerdere ziekenhuizen melden dat zo’n tien procent van de bedden bezet is door patiënten die daar eigenlijk niet (meer) horen. Vooral ouderen blijven langer dan nodig in het ziekenhuis.

Het KPMG rapport (Engelstalig) is via deze link te lezen

Bronnen: KPMG / Skipr / Financieel dagblad / Algemeen Dagblad