De Nederlandse Vereniging van toezichthouders Zorg en Welzijn (NVTZ) heeft een nieuwe online calamiteitengids voor toezichthouders in de zorg uitgebracht: Toezicht bij crises. Doel van deze calamiteitengids is om snel in context zicht te geven op de rol van de raad van toezicht (rvt) bij een crisis.
Duidelijk is dat de raad van bestuur (rvb) primair verantwoordelijk is; dat ontslaat de rvt niet van zijn eigen rol en daaruit voortvloeiende verantwoordelijkheden. In deze gids kijken we breed naar crises (zoals cybercriminaliteit, bestuursintegriteit etc.). Kortom, alle gebeurtenissen die impact hebben op de kwaliteit van zorg of de bedrijfsvoering van de instelling én die de continuïteit van de instelling in gevaar kunnen brengen, komen aan bod.
De online calamiteitengids is een handreiking, die we met een dynamische webpagina actueel houden, en bouwt voort op de calamiteitengids van 2012. De Covid-pandemie heeft voortschrijdend inzicht verschaft over de rol van de rvt in zorginstellingen. De kunst is om als intern toezichthouder een bijdrage te leveren aan de balans tussen controle en beheersing enerzijds en vertrouwen en improvisatie anderzijds. En treedt er een crisis op dan is het zaak om daarvan te leren om zo als organisatie minder kwetsbaar te worden.
Aandacht voor verschillende soorten crises
Marius Buiting, directeur van de NVTZ legt uit: “Snelheid en bereik van nieuws door social media zorgen voor een zogenaamde risicoregelreflex; die reflex bestaat eruit dat bestuur en toezicht van zorg- en welzijnsorganisaties alle mogelijke risico’s zoveel mogelijk willen dicht timmeren om reputatieschade te beperken en continuïteit van zorg te garanderen. Begrijpelijk, maar met al die regels is iedereen verkrampt aan het werk. Dat komt de kwaliteit van het werk en de zorg niet ten goede. De rol van de toezichthouder is om het thema met het bestuur regelmatig te agenderen. Een aanbeveling is onder andere ook de risicogebieden waar calamiteiten zich kunnen voordoen met elkaar te bespreken, hoe de rvb zicht houdt op deze risico’s, welke informatie er nodig is om signalen te ontvangen over dreigende calamiteiten”. Naast de lijst met aanbevelingen voor de ‘hard’ controls uit de vorige gids, zijn er nu ook aanbevelingen voor de ‘soft’ controls toegevoegd. Voor de overige aanbevelingen verwijst Buiting naar de calamiteitengids.
De calamiteitengids is tot stand gekomen met ondersteuning van een speciale werkgroep, waarbij alle leden uiteenlopende functies vervullen op het gebied van toezicht in de zorg en crises. Kortom, veel ervaring en kennis is in deze gids bijeengebracht. Waardoor het praktisch voor verschillende soorten crises is in te zetten en tegelijkertijd de brede rol van de interne toezichthouder laat zien.