In het Universitair Medisch Centrum Utrecht (UMCU) werkt het samenwerkingsverband HoMeGa (HOMIJ Technische Installaties, MedicomZes, Van Galen Klimaattechniek) aan de bouw van twee nieuwe OK-complexen. Een langlopend en complex project, waarbij de betekenis van een  goede samenwerking met opdrachtgever en partners goed naar voren komt.

Tijdens de eerste fase zijn negen operatiekamers voor het Chirurgisch Behandel Centrum op de begane grond gebouwd. Aansluitend is begonnen met de tweede fase: sloop en nieuwbouw van het tweede OK complex bestaande uit twaalf operatiekamers voor het Innovatief Operatie Centrum op de vierde verdieping van het ziekenhuis.

HoMeGa

De nieuwe complexen met een totaal oppervlak van ongeveer 16.000 m² worden geëngineerd en gebouwd door het samenwerkingsverband HoMeGa (HOMIJ, MedicomZes, Van Galen). Binnen deze samenwerking realiseert HOMIJ de elektrotechnische installaties, is MedicomZes verantwoordelijk voor de algehele coördinatie en de bouwkundige werkzaamheden en realiseert Van Galen de werktuigbouwkundige voorzieningen en de meet- en regeltechnische installaties.

Voorbereiding met helder doel voor ogen
Een dergelijk bouwproject vraagt een uitgebreide voorbereiding. Er is uitvoerig overlegd met de klant over kritische bedrijfsprocessen. De hele gang van zaken binnen het operatiecentrum is besproken. Vervolgens is de planning van de bouwwerkzaamheden tot in detail uitgewerkt. Uiteraard is hierbij gekeken welke bouwactiviteiten naast ziekenhuisactiviteiten plaats kunnen vinden en welke werkzaamheden beter ’s avonds of in het weekend uitgevoerd kunnen worden.

Onderdeel van het plan van aanpak was een commissioning-plan, dat periodieke kwaliteitsbewaking tijdens het bouwproces aangeeft. Een ander belangrijk onderdeel was het risicobeheersingsplan, waarin risico’s met oorzaak en gevolg en beheersmaatregelen worden omschreven. Een risicobeheersingsplan is gedurende de bouw een ‘levend’ document waarin leermomenten worden verwerkt, waardoor maximale beheersbaarheid binnen het bouwproces wordt behaald.

Alle voorbereiding heeft als doel het bouwen van  state-of-the-art operatiekamers die door hun aansluitbare karakter en hoog niveau aan voorzieningen (infrastructuur, apparatuur en multimedia) de komende twintig jaar ruimte en flexibiliteit moet bieden aan het UMC Utrecht.

Lenige samenwerking          
De doorgang van de dagelijkse activiteiten in het ziekenhuis vormde één van de grootste uitdagingen in de samenwerking. Zo werken de partners bijvoorbeeld letterlijk onder de intensive care en ruimtes met MRI-scanners. Bedrijfsleider Nico Matser van MedicomZes: “We zijn te gast bij de opdrachtgever. Onze werkzaamheden zijn ondergeschikt. Mensenlevens hebben natuurlijk altijd voorrang.” Het werk kwam daardoor weleens stil te liggen. Bijvoorbeeld wanneer een nieuwe patiënt op de intensive care belandde. Nico: “Dan kregen we letterlijk een telefoontje. Er komt iemand binnen. Nu stoppen! Zulke situaties kun je vooraf niet plannen, het vraagt om een pragmatische instelling van ons en onze opdrachtgever en vergt  ‘lenigheid’ in de samenwerking. Probeer vooraf alle uitdagingen maar eens te ondervangen. Dat lukt nooit. Wel wil je in een vroeg stadium zoveel mogelijk verrassingen met elkaar tackelen. Dat betekent ook open staan voor suggesties en expertises van je partners. Is die ene oplossing in het ontwerp wel de beste?”

Werk in uitvoering
De bouwcombinatie stelt de klant centraal in alle fasen van de bouw, niet alleen bij de voorbereiding. Samenwerking met de klant is uiterst belangrijk om bij de uitvoering van de werkzaamheden overlast tot een minimum te beperken. De klant bepaalt daarom de planning van overlastgevende bouwactiviteiten. En werktijden waarin hak-, boor- en breekwerkzaamheden plaatsvinden, worden vooraf afgestemd met de omliggende afdelingen om overlast te voorkomen. Brandwerende stofschotten scheiden daarbij het bouwgebied van de omliggende ziekenhuisgebieden. Extra stofafzuiging en een gecreëerde onderdruk in het werkgebied voorkomen stofvorming op ongewenste plekken.

De OK-complexen zelf zitten boordevol hypermoderne installaties. Een gedeelte hiervan bevindt zich in de technische ruimten, die zeer efficiënt worden ingedeeld om goed beheer en onderhoud mogelijk te maken. De luchtbehandelingsinstallatie en elektrotechnische installatie moeten voldoen aan de hoogste veiligheidseisen en kwaliteitsnormen. De operatiekamers worden conform de nieuwe richtlijnen van WIP (Werkgroep Infectie Preventie) gevalideerd en de verdeelkasten en trafokasten zijn gebaseerd op de nieuwste technieken.

Bouwen met zorg
Bouwen en verbouwen in de curatieve gezondheidszorg vraagt om specialisten. Personeel met gezond verstand. Mensen met jarenlange ervaring in de bouw, die bovendien intensief opgeleid en begeleid worden bij het werken in een gebied waar een kleine fout al een kritieke toestand kan veroorzaken. Het allerbelangrijkst is het creëren van bewustzijn van wat er aan de andere kant van de wand gebeurt; het is van cruciaal belang dat het bouwpersoneel  zich aan de overlastbeperkende maatregelen houdt, elke dag weer. Die maatregelen betreffen niet alleen  het beperken van lawaai, maar ook het vrijhouden van de vluchtwegen. De vluchtwegen voor patiënten en opererend personeel moeten altijd vrij zijn. Veiligheid boven alles.

Perfectie
HoMeGa streeft in al haar werkzaamheden naar perfectie. Om het proces in goede banen te leiden, overlegt het bouwconsortium regelmatig met diverse betrokkenen. Elke fase van de bouw wordt uitvoerig geëvalueerd, zowel intern als met de andere bouwpartners. In goed overleg kunnen plannen worden aangepast. Gedurende het project anticipeert het bouwconsortium uiteraard op ontwikkelingen in de medische wereld. Nico Matser: “Uiteindelijk willen we een patiëntveilige omgeving creëren waarin het ook prettig werken is.”

Bron: FMT Gezondheidszorg