Ernst Cohen, dermatoloog van het Spaarne Ziekenhuis, schrijft over de impact en achtergronden van psoriasis.
Bij een zakelijke bespreking hield hij altijd zijn handen onder tafel, zodat anderen zijn nagels niet zagen. Hij was zich al tientallen jaren 24 uur per dag bewust van zijn psoriasis, terwijl hij op mij die indruk helemaal niet had gemaakt in al die jaren dat ik zijn arts ben. Het maakte goed duidelijk wat een enorme belasting de psoriasis hem gaf.
Psoriasis is een chronische ontstekingsziekte van vooral de huid. Het komt bij ongeveer 1 op de 50 mensen voor, zowel bij mannen als vrouwen en kan op iedere leeftijd ontstaan. Het is vaak erfelijk. Het kan zich beperken tot kleine putjes in de nagels, maar ook tot grote plekken over het hele lichaam en het hoofd met ernstige gewrichtsklachten en nagelafwijkingen. Het is niet besmettelijk of dodelijk. Vaak zijn de soms uitgebreide huidafwijkingen niet te zien omdat ze onder de kleren zitten.
Hoe krijg je psoriasis
De oorzaak van psoriasis is onbekend. Erfelijke aanleg speelt een belangrijke rol. Een kind heeft een kans van ongeveer 10-20% om psoriasis te krijgen wanneer een van de ouders psoriasis heeft en van ongeveer 50% wanneer beide ouders psoriasis hebben. Iemand die een zus of broer met psoriasis heeft, maar geen andere familieleden met de ziekte, heeft ongeveer 6% kans om psoriasis te krijgen. Ook zijn er bij psoriasis verbanden gevonden met andere ziekten, zoals levensbedreigende hartaandoeningen.
Meer dan een huidziekte
Tot enkele jaren geleden werd psoriasis alleen als een huidziekte gezien. Toen bleek dat bij behandeling tegen de afstoting van getransporteerde organen psoriasis ook verdween. Zo kwam men op het idee dat psoriasis te maken had met een specifiek deel van ons immuunsysteem. Daardoor zijn de laatste jaren ‘Biologicals’ ontwikkeld; dure geneesmiddelen die we kunnen gebruiken als alle andere therapieën niet werken. Die andere therapieën bestaan uit crèmes, lotions en zalven, lichttherapie (evt. met aanvullingen) en behandeling met tabletten of injecties.
Niet te genezen
Psoriasis kan door behandeling verminderen, maar geen enkele therapie geneest. Psoriasis is immers meestal genetisch bepaald. Andere factoren, zoals infecties, roken, stress, beschadiging van de huid en medicijnen kunnen het beloop en het optreden van psoriasis beïnvloeden.
Verschil tussen geneeskunde en geneeskunst
De behandelingen hebben allen hun voor en nadelen, soms met ernstige bijwerkingen. Het is belangrijk je af te vragen waarom patiënten deze risico’s willen nemen voor een niet dodelijk aandoening. Kennelijk is de belasting dus veel groter dan men vermoedt. Daaruit blijkt hoe belangrijk het is voor een arts om goede en totale zorg te leveren. Dat betekent: kennis en medisch technische middelen optimaal gebruiken in combinatie met aandacht voor alle aspecten van een aandoening, zodat je ook de essentiële geestelijke begeleiding kan geven. Zo zie je het verschil tussen geneeskunde en geneeskunst.
Door Ernst Cohen, dermatoloog
Bron: Spaarne Ziekenhuis
