Donderdag 30 december is de stroom uitgevallen in ziekenhuis St Jansdal op locatie Harderwijk. Door nog onbekende oorzaak is rond half 10 een dip ontstaan in het elektriciteitsnetwerk. De stroom die daarop werd opgewekt door de noodaggregaten was aanvankelijk niet aan het ziekenhuis te leveren. Door goede crisisbeheersing en technisch ingrijpen heeft het St Jansdal de storing goed doorstaan. Het ziekenhuis heeft op 4 januari een eerste evaluatie afgerond.
De stroomstoring heeft anderhalf uur geduurd. In de middenspanningsverdeler van het St Jansdal is na de uitval onmiddellijk een beveiliging in werking getreden die de stroomvoorziening naar een deel van het ziekenhuis heeft uitgeschakeld. Als gevolg van de storing is de poliklinische ziekenhuiszorg op die dag geannuleerd, ook op de locatie Lelystad en de buitenpoli’s. De spoedeisende hulp werd gesloten en er konden geen nieuwe patiënten worden opgenomen.
Noodstroomvoorzieningen
Het ziekenhuis beschikt over verschillende noodvoorzieningen.
Als eerste zijn er de noodstroomaggregaten. Normaal gesproken nemen die bij stroomuitval direct de stroomvoorziening over. De noodaggregaten draaien op diesel. Het ziekenhuis heeft een brandstofvoorraad voor ongeveer twee dagen.
Bij het incident op 30 december zijn de noodaggregaten volgens plan aangeslagen. De stroom die de noodstroomaggregaten opwekte kon echter niet aan het ziekenhuis geleverd worden. Dat kwam doordat de bewuste beveiliging in de middenspanningsverdeler op dat moment nog was ingeschakeld. Om de noodstroom te kunnen gebruiken waren werkzaamheden noodzakelijk. Die heeft een externe partij om half 11 uitgevoerd.
Als tweede back-up zijn er accusystemen, met een capaciteit voor enkele uren. Die zijn bedoeld voor vitale apparatuur, bijvoorbeeld op de operatiekamers of de intensive care. Het ziekenhuis geeft aan hiermee de lopende operaties te hebben afgerond. In eerdere berichten was sprake van een viertal afgebroken ingrepen. Op de accustoom kon ook alles worden gedaan om het ziekenhuis zo nodig te kunnen ontruimen. Dat laatste is niet nodig gebleken. Als voorzorgsmaatregel zijn wel enkele patiënten overgebracht naar andere ziekenhuizen.
Langdurige stroomuitval betekent ook dat computersystemen niet meer beschikbaar zijn. Uit oogpunt van zorgveiligheid voor opgenomen patiënten is daarom direct gestart met het printen van patiëntgegevens. Voor dat doel is altijd een computer en printer beschikbaar op stroomvoeding vanuit een apart dieselaggregaat.
Crisisorganisatie
Bij een dergelijke stroomuitval treedt een crisisorganisatie in het ziekenhuis in werking. Die brengt de situatie in kaart, inventariseert knelpunten, en zorgt voor beslissingen om snel te kunnen handelen. De crisisorganisatie heeft goed gefunctioneerd, stelt RvB-lid Leonie Boven. “In ieder ziekenhuis wordt jaarlijks geoefend op het omgaan met calamiteiten, de afgelopen jaren heeft de crisisorganisatie bijna onafgebroken een rol gespeeld in het ziekenhuis door de Corona-crisis. Het was die dag fijn om te ervaren dat alle Jansdallers inmiddels zoveel waardevolle routine hebben opgebouwd in crisismanagement.”
Hulpdiensten snel ter plaatse
Leonie Boven: “Omdat nagenoeg direct bekend was waar het probleem zat, maar niet duidelijk was hoelang de uitval zou duren, hielden wij rekening met verschillende scenario’s. Eén daarvan was de overplaatsing van patiënten. Daarom stonden politie, brandweer en ambulances klaar om hierin eventueel te ondersteunen. Gelukkig bleek een grootschalige ontruiming niet nodig en zijn er geen gevaarlijke situaties ontstaan. Het was fantastisch om te ervaren dat alle hulpdiensten zo snel ter plaatse waren om ons te ondersteunen. De nasleep van de storing was fors door het uitvallen van de ICT-systemen. De rest van de dag en nacht is er gewerkt om alle systemen weer operationeel te krijgen, zodat de reguliere en acute zorg vrijdag de 31e weer hervat kon worden.”
Extern onderzoek naar antwoorden op resterende vragen
Het ziekenhuis evalueert en analyseert de gebeurtenissen in de komende weken verder, de gebeurtenissen verder. Een onafhankelijke externe partij zal daartoe onderzoek doen. Daarmee zal enige tijd gemoeid zijn.